Portretten

Ik kan mij niet anders herinneren dan dat mensen mij graag persoonlijke dingen vertellen. Tientallen keren hoorde ik: “ik heb dit nog nooit aan iemand verteld,” of “jij bent de eerste die echt luistert”.

Het verdriet van een ander interesseert mij zoals het een filosoof interesseert. Het helpt me vragen te stellen over wie wij zijn en hoe we kunnen leven. Iedereen heeft gevoelens. Iedereen komt obstakels tegen die hij of zij of hen moet overwinnen. Het vormgeven van deze verhalen biedt mij herkenning en troost.

Vanaf 2018 heb ik mij ontwikkeld als portretschrijver. Een logische ontwikkeling. Als dochter van een fotograaf en grafisch vormgever leerde ik kijken. Ik leerde kaderen, proportioneren en weglaten. De wereld in het licht zetten.

Als dochter van een doktersassistente leerde ik luisteren, verdragen en doorvragen. De moed erin houden.

Als toneelschrijver leerde ik alles over spreektaal. Monologen en dialogen. Welke woorden gebruikt iemand om te communiceren en wat zegt dat over diegene? Waar vallen de stiltes? Wat zegt iemand niet, wat ligt eronder?

Ik verloor nooit mijn hart aan dingen verzinnen. Mijn teksten waren altijd documentair. Of in de woorden van een van mijn beste vrienden, zelf ook schrijver: “Jij schrijft gewoon foto’s.”

Het woord portret gebruiken we vaak in de context van de fotografie, schilderkunst of film. Het mooie van een tekst is dat die niet geheel ingevuld is. Met specifieke details kan je iemand oproepen, in leven houden, in herinnering brengen. De lezer leest en vult aan, maakt zelf het beeld compleet waar iets ontbreekt. Daarom leeft het.

In een geschreven portret gaat het niet om kleur ogen of haar, kleding of gewicht – het gaat om iemands binnenwereld. Wat heeft iemand meegemaakt. Beleefd? Wat maakt iemand eigen?

Mijn droom is om niet alleen portretten te schrijven voor mensen die weten hoe ze mij kunnen vinden. Ik wil ze juist ook schrijven voor mensen die het goed kunnen gebruiken, maar nooit zomaar bij mij uit zouden komen.

Mensen met een pittige jeugd, zoals mijn achternichtje, die op haar 13de haar vader verloor aan suïcide. Of de hulpvragers die ik sprak in mijn tijd als vrijwilliger bij 113.

Daarom startte ik in 2022 mijn eerste pilot in de GGZ. Bij het Utrechtse Lister.

Meer weten over dit project? Mail me dan via info [at] echtanna.nl.